Nhưng chắc chắn có một đại dịch mang tên “sợ hãi”. Toàn bộ phương tiện truyền thông đều xoay quanh virus corona. Đúng là cần có những quan ngại sâu sắc và lập kế hoạch cho tình huống xấu nhất. Đúng là hậu quả chuyển từ lĩnh vực y tế sang kinh doanh và chính trị.

Nhưng cũng đúng là: Chúng ta không cần phải hoảng sợ. Chưa có tin thực sự tốt, nhưng có lý do để bạn lạc quan, lý do để bạn nghĩ rằng có cách để ngăn chặn và đánh bại virus. Và cả bài học cho tương lai.
 

1. Chúng ta biết virus corona là gì

Trường hợp mắc AIDS đầu tiên được báo cáo vào tháng 6/1981 và phải mất hơn hai năm để xác định virus HIV gây ra bệnh.

Với Covid-19, các trường hợp viêm phổi nặng đầu tiên được báo cáo vào ngày 31/12/2019 ở Trung Quốc và đến ngày 7/1/2020, chúng ta đã xác định được “thủ phạm” là gì. Ngày 10/1, chúng ta xác định được bộ gene của virus. Chúng ta biết đó là một loại virus corona mới nhóm 2B, cùng họ với SARS, mà chúng ta gọi là SARS-Cov-2. Giờ thì chúng ta gọi phổ biến là dịch Covid-19.

Covid-19 được cho là có liên quan đến virus corona tìm thấy trong dơi. Các phân tích di truyền đã xác nhận rằng nó có nguồn gốc tự nhiên và mặc dù virus đã biến đổi, tỷ lệ đột biến có thể không cao lắm.
 

2. Chúng ta biết cách phát hiện virus

Kể từ ngày 13/1 đã có quy trình xét nghiệm phát hiện ra virus.
 

3. Tình hình ở Trung Quốc đang được cải thiện

Các biện pháp kiểm soát và cô lập mạnh mẽ do Trung Quốc áp đặt bước đầu đã có kết quả tốt. Trong vài tuần qua, số trường hợp được chẩn đoán mỗi ngày đang giảm. Các nước trên thế giới đang theo dõi dịch tễ học rất chi tiết. Ổ dịch được khoanh vùng, cho phép chúng ta  kiểm soát virut corona dễ dàng hơn.
 

80% trường hợp là nhẹ

81% không có biểu hiện hoặc có nhưng nhẹ. Tất nhiên, trong 14% còn lại, virus đã gây ra viêm phổi nặng và 5% có thể trở nên nguy kịch và thậm chí tử vong. Hiện chưa rõ tỷ lệ tử vong thực sự là bao nhiêu. Nhưng khả năng là sẽ thấp hơn một số ước tính hiện tại.

Con người có thể chữa khỏi

Phần lớn dữ liệu liên quan đến sự gia tăng lượng ca bệnh được xác nhận và số ca tử vong, nhưng hầu hết những người nhiễm bệnh đã được chữa khỏi. Tỷ lệ khỏi bệnh cao gấp 13 lần so với tử vong, và tỷ lệ đó đang gia tăng.
 

Trẻ em chỉ có triệu chứng nhẹ

Chỉ có 3% trường hợp xảy ra ở những người dưới 20 tuổi và tỷ lệ tử vong dưới 40 chỉ là 0,2%. Các triệu chứng ở trẻ em rất nhẹ, đến nỗi có thể chẳng gây chú ý.
 

Virus có thể được "quét sạch"

Virus có thể bị loại trừ một cách hiệu quả khỏi các bề mặt tiếp xúc bằng dung dịch ethanol (cồn 62-17%), oxy già 0,5% hoặc natri hypochlorite 0,1% chỉ trong vòng 1 phút. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước là cách hiệu quả nhất để tránh lây nhiễm.
 

Giới khoa học toàn cầu hành động

Đây là thời đại của hợp tác khoa học quốc tế. Chỉ sau hơn một tháng, 164 bài báo có trên PubMed liên quan đến Covid-19/SARS-Cov-2, cũng nhiều nhiều bài viết khác có trong kho còn chưa được đăng tải. Đó là những công trình sơ bộ về vaccine, phương pháp điều trị, dịch tễ học, di truyền học và phát triển, chẩn đoán, lâm sàng… Những bài báo này được xây dựng bởi khoảng 700 tác giả trên khắp thế giới. Đó là khoa học hợp tác, chia sẻ và cởi mở.

Năm 2003, với dịch SARS, phải mất hơn một năm để đạt được chưa đến một nửa số lượng bài viết ấy.

Ngoài ra, hầu hết các tạp chí khoa học đã để mở truy cập về chủ đề virus corona.
 

Đã có nguyên mẫu vaccine

Khả năng phát triển vaccine của con người đang ở mức đáng kinh ngạc hơn bao giờ hết. Hiện đã có hơn 8 dự án phát triển vaccine chống lại virus corona mới. Có những nhóm làm việc trong các dự án tiêm chủng chống lại các virus tương tự.

Nhóm vaccine của Đại học Queensland, Úc, tuyên bố rằng họ đã nghiên cứu ra nguyên mẫu bằng cách sử dụng kỹ thuật “kẹp phân tử”, và có thể sớm thử nghiệm trên người. Đây chỉ là một ví dụ cho thấy chúng ta có thể sớm sản xuất vaccine trong một thời gian kỷ lục.
 

Các thử nghiệm chống virus đang được tiến hành

Vaccine có tác dụng phòng ngừa. Còn trong lúc này, việc điều trị cho những người đã bị nhiễm bệnh là rất quan trọng. Hiện đã có hơn 80 thử nghiệm lâm sàng phân tích các phương pháp điều trị virus corona.
 

Một trong những loại đã được thử nghiệm trên người là remdesivir, một loại thuốc chống virus phổ quát vẫn đang được nghiên cứu, đã được thử nghiệm chống lại virus Ebola và SARS/MERS.

Một ứng viên khác là chloroquine, loại thuốc chống sốt rét có khả năng kháng virus mạnh. Chloroquine ngăn lây nhiễm virus bằng cách tăng độ pH của endosome - yếu tố cần thiết để virus hợp nhất với tế bào, do đó ức chế sự xâm nhập của nó. Thuốc được chứng minh ngăn chặn hiệu quả virus corona mới trong ống nghiệm và đang sử dụng cho các bệnh nhân bị viêm phổi cấp do SARS-Cov-2 gây ra.

Một số thử nghiệm khác dựa trên oseltamivir (chống lại virus cúm), interferon-1b (protein có chức năng chống virus), kháng huyết thanh từ những người đã bình phục hoặc kháng thể đơn dòng để vô hiệu hóa virus.

Đại dịch cúm năm 1918 đã gây ra hơn 25 triệu ca tử vong trong vòng chưa đầy 25 tuần. Điều tương tự có xảy ra bây giờ? Chắc là không, chúng ta đang ở trong tâm thế chống dịch tốt nhất từ trước đến nay.

Phong Sa

Theo Báo Thể Thao Việt Nam